Mengekang jenayah siber

JENAYAH siber kini berlaku pada setiap 0.25 saat dengan setiap seorang daripada lima pengguna Internet berisiko menjadi mangsanya. Tempat paling mudah bagi jenayah siber berlaku adalah melalui laman-laman web sosial.

Biarpun banyak kejadian jenayah siber dilaporkan di media, tidak ramai yang memberikan perhatian untuk mengambil langkah berjaga-jaga daripada menjadi mangsa jenayah siber. Ini mungkin kerana sebahagian besar pengguna Internet berpendapat individu di alam siber tidak dapat melihat mereka secara fizikal.
Ketua Bisnes bagi rantau Asia Selatan Norton, Effendy Ibrahim berkata, antara salah satu cara yang mendedahkan pengguna menjadi mangsa jenayah siber adalah keghairahan untuk mendapatkan seramai mungkin rakan di laman web sosial Facebook sehingga mencecah beribu-ribu orang.
''Namun jika dihitung kawan sebenar kita di alam nyata, kita mungkin tidak mempunyai kawan seramai itu. Kita mungkin hanya mempunyai beberapa puluh rakan sahaja yang sering kita jumpa.
''Oleh itu, jika seseorang individu itu bukanlah rakan kita dalam dunia realiti, kenapa perlu kita berkawan dengannya di alam maya," katanya sambil menambah teknik jenayah siber kini lebih banyak menggunakan nilai-nilai kemanusiaan.
Effendy berkata demikian ketika pelancaran aplikasi keselamatan terbaru Norton untuk komputer peribadi, iPad dan iPhone iaitu Norton 360 di Kuala Lumpur baru-baru ini.
Tambah beliau, contohnya ketika gempa bumi melanda Haiti pada Januari lalu banyak laman web yang meminta derma dan sumbangan kepada penduduk berkenaan muncul di Internet.
''Namun sebahagian besar daripada laman web yang mendakwa mengumpul sumbangan untuk penduduk Haiti adalah palsu. Ini kerana apabila seseorang pengguna Internet itu bersetuju untuk memberikan sumbangan mereka akan dimaklumkan bahawa mereka tidak dilindungi dan perlu memuat turun beberapa perkara bagi tujuan keselamatan. Tindakan memuat turun aplikasi tertentu berkemungkinan mengakibatkan identiti pengguna Internet berkenaan dicuri atau sebagainya," katanya.
Effendy turut memberikan contoh satu kes yang berlaku di Indonesia baru-baru ini di mana seorang gadis berkawan dengan seorang yang tidak beliau kenali di alam nyata melalui laman web sosial Facebook.
''Satu hari gadis berkenaan menerima mesej daripada rakan Facebook berkenaan bahawa beliau sedang sakit dan meminta gadis tersebut melawatnya. Bagaimanapun, apabila gadis berkenaan bertemu dengan rakan Facebook tersebut, beliau nyaris diperkosa.
"Kes berkenaan masih disiasat pihak berkuasa Indonesia," jelasnya.
Sementara itu, Ketua MyCERT dan Cyber999 Help Centre, Adli Abdul Wahid ketika ditemui pada majlis yang sama berkata, berdasarkan kes-kes penipuan melalui Internet yang pernah berlaku di negara ini, sebahagian besar daripada e-mel yang dihantar kepada mangsa adalah dalam Bahasa Inggeris.
''Justeru besar kemungkinan penjenayahnya beroperasi di luar negara dan akaun tempatan yang digunakan hanyalah sebagai akaun transit semata-mata.
''Trend juga menunjukkan operasi penipuan berkenaan berhenti apabila cuti-cuti umum seperti cuti Hari Krismas, Tahun Baru dan Hari Raya Aidilfitri," katanya.
CyberSecurity Malaysia adalah pusat pakar keselamatan siber nasional di bawah Kementerian Sains, Teknologi dan Inovasi yang mengendalikan Pusat Bantuan Cyber999 bagi membanteras jenayah siber.
Perkhidmatan Pusat Bantuan Cyber999 diwujudkan pada Julai lalu bagi meningkatkan kesedaran orang ramai mengenai serangan siber. Bagi tahun ini, sehingga akhir bulan lalu, lebih 700 aduan diterima oleh pusat bantuan tersebut.
Sepanjang tahun lalu, CyberSecurity menerima sejumlah 3,564 kes laporan dengan 1,022 atau satu pertiga merupakan kes penipuan dan pemalsuan.
Jelas Adli, pengguna Internet yang curiga dengan sebarang e-mel yang diterima boleh memaklumkannya kepada Pusat Bantuan Cyber999 dengan melayari laman web www.cybersecurity.my
Mengulas laporan mengenai kes penipuan oleh 'rakan Internet' yang sering menjadikan wanita di negara ini sebagai mangsa, beliau percaya jumlah kes berkenaan adalah lebih tinggi dan ada mangsa yang tidak tampil membuat laporan.
Sebelum ini, Cybersecurity Malaysia pernah mengingatkan pengguna Internet supaya berwaspada apabila menerima e-mel daripada institusi bank yang meminta pengguna mendedahkan maklumat peribadi bagi mengelak ia digunakan untuk tujuan khianat oleh pihak tertentu.
E-mel berkenaan meminta pengguna mengemaskini butiran peribadi, mengaktifkan semula akaun perbankan dalam talian atau menyertai kaji selidik yang menawarkan ganjaran RM200.
Sementara itu, Ketua Perbankan Virtual Maybank, Choong Wai Hong berkata, sungguhpun kes penipuan perbankan Internet masih rendah di negara ini iaitu 0.003 peratus, namun kesedaran mengenai jenayah siber perlu ditingkatkan sepanjang masa.
''Sebanyak 72 peratus daripada kes penipuan melalui Internet yang berlaku melibatkan pelanggan yang memberikan maklumat peribadi mereka secara sedar kepada pihak ketiga," jelasnya.
Wai Hoong menambah, ada masanya mangsa menyedari mereka ditipu selepas setahun atau dua tahun mereka menerima e-mel atau mesej pesanan ringkas (SMS) yang meminta mereka mengaktifkan akaun.

''Siasatan mendapati, dua tahun dulu pengguna berkenaan pernah mengaktifkan akaunnya selepas menerima SMS tertentu. Namun pada waktu itu, wang di dalam akaunnya tidak banyak. Apabila penjenayah mendapati jumlah wang yang banyak dimasukkan ke dalam akaun pengguna seperti bayaran bonus dan sebagainya, maka mereka dengan mudah boleh mencuri wang tersebut," katanya.